Điều tra thu thập thông tin thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số năm 2019 - Một số nét về công tác chuẩn bị

Đăng ngày 16 - 09 - 2019
100%

Thực hiện Quyết định số 02/QĐ-TTg ngày 05/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án Điều tra, thu thập thông tin về thực trạng kinh tế - xã hội của 53 dân tộc thiểu số, ngày 30/7/2018, Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê đã ký Quyết định số 593/QĐ-TCTK về việc ban hành Phương án Điều tra 53 DTTS 2019. Đây là căn cứ quan trọng để hai cơ quan Tổng cục Thống kê (TCTK) và Ủy ban Dân tộc (UBDT) tổ chức, phối hợp chặt chẽ thực hiện công tác chuẩn bị cho cuộc Điều tra này từ giữa năm 2018 đến nay.

 

Phương án điều tra, phiếu điều tra được hoàn thiện, nhiều tài liệu hướng dẫn được ban hành  
 
Xác định kết quả đầu ra của cuộc điều tra và phiếu điều tra có mối quan hệ chặt chẽ, TCTK và UBDT đã thống nhất Danh mục các chỉ tiêu sẽ thu thập trong Điều tra 53 DTTS 2019 gồm 91 chỉ tiêu. Đây là căn cứ quan trọng để thiết kế phiếu hỏi thu thập thông tin của cuộc điều tra, bao gồm 02 loại phiếu điều tra:
 
- Phiếu 01-HO/ĐTDT (viết gọn là Phiếu hộ) được thiết kế trên chương trình phần mềm sử dụng cho máy tính bảng và điện thoại thông minh (CAPI), sử dụng hệ điều hành Android để thu thập các thông tin về nhân khẩu học, điều kiện nhà ở và kinh tế - xã hội của hộ dân cư.
 
- Phiếu 02-XA/ĐTDT (viết gọn là Phiếu xã) được thiết kế trên Internet (Webform) để thu thập thông tin về xã, phường, thị trấn thuộc khu vực III, khu vực II và khu vực I (theo Quyết định số 582/QĐ-TTg ngày 28/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt danh sách thôn đặc biệt khó khăn, xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2016-2020 và Quyết định số 103/QĐ-TTg ngày 22/01/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt bổ sung, điều chỉnh và đổi tên danh sách thôn đặc biệt khó khăn, xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng DTTS và miền núi giai đoạn 2016-2020) và các xã không thuộc các khu vực trên nhưng có địa bàn vùng DTTS. 
 
Các tài liệu nghiệp vụ và công nghệ thông tin của Điều tra 53 DTTS 2019 đã được TCTK và UBDT phối hợp chặt chẽ để hoàn thiện, làm cơ sở để hướng dẫn các lực lượng tham gia điều tra, bao gồm: Sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ và sử dụng CAPI, Hướng dẫn sử dụng Trang thông tin Hệ thống điều hành tác nghiệp, Hướng dẫn kê khai thông tin Phiếu xã (bao gồm hướng dẫn nghiệp vụ và hướng dẫn sử dụng Trang Web kê khai thông tin phiếu xã) và các tài liệu hướng dẫn điều tra liên quan.
 
Công tác xây dựng mạng lưới điều tra sớm được hoàn thành
 
Địa bàn điều tra (viết gọn là ĐBĐT) trong Điều tra 53 DTTS 2019 là các ĐBĐT được xác định trong Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 (viết gọn là Tổng điều tra 2019). Trên cơ sở dữ liệu Tổng điều tra 2019 kết hợp với phương pháp chọn mẫu điều tra có sự hỗ trợ của chuyên gia quốc tế, TCTK đã xác định các ĐBĐT của Điều tra 53 DTTS 2019 làm cơ sở để cập nhật bảng kê hộ, chọn hộ điều tra và tiến hành rà soát chuẩn bị cho khâu thu thập thông tin tại địa bàn. Điều tra 53 DTTS 2019 có 14.659 ĐBĐT, gồm 1.670 địa bàn khu vực thành thị và 12.989 địa bàn khu vực nông thôn. Tổng số hộ dân tộc thiểu số được chọn mẫu điều tra là 540.740 hộ. 
 
Toàn bộ 14.659 địa bàn được chọn mẫu nói trên được thiết lập cơ sở dữ liệu trên Trang thông tin hệ thống điều hành tác nghiệp để thực hiện xây dựng mạng lưới điều tra và xác định số lượng điều tra viên thống kê (viết gọn là ĐTV) cần trưng tập và thực hiện chọn mẫu hộ điều tra.
 
Chuẩn bị hạ tầng Công nghệ thông tin 
 
Điều tra 53 DTTS 2019 sử dụng hình thức thu thập thông tin bằng CAPI đối với hộ và điều tra bằng phiếu Webform đối với Phiếu xã, trong đó thiết lập hệ thống các tài khoản từ giám sát viên cấp Trung ương đến các ĐTV để thực hiện các nhiệm vụ được giao trong quá trình điều tra. Người thực hiện điều tra Phiếu xã được cấp mật khẩu truy cập Trang thông tin Phiếu xã trực tuyến để cung cấp thông tin. Đây là cải tiến về phương pháp và hình thức thu thập thông tin so với cuộc Điều tra 53 DTTS 2015.
 
Với sự thay đổi về phương pháp và hình thức thu thập thông tin, nhiều công đoạn khác của Điều tra 53 DTTS 2019 cũng được thay đổi theo hướng ứng dụng công nghệ thông tin như: Cập nhật bảng kê hộ; chọn mẫu hộ, kiểm tra và duyệt số liệu trực tuyến trên Trang thông tin hệ thống điều hành tác nghiệp thu thập thông tin Điều tra 53 DTTS 2019.
 
Giám sát viên (viết gọn là GSV) các cấp thực hiện chỉ đạo, kiểm tra, giám sát trên Trang thông tin hệ thống điều hành tác nghiệp theo quyền được phân công, giúp cho công tác chỉ đạo, kiểm tra, giám sát được thực hiện thường xuyên, liên tục, công khai và minh bạch. 
 
Thông tin do ĐTV thu thập và UBND cấp xã cung cấp được truyền trực tiếp về các máy chủ của cuộc Điều tra 53 DTTS 2019.
 
Tổ chức điều tra thí điểm, rút kinh nghiệm cho điều tra chính thức
 
Nhằm mục đích kiểm định tính khả thi của một số thông tin mới và có thêm cơ sở thực tế để hoàn thiện chương trình phần mềm CAPI; hoàn thiện quy trình, nguyên tắc kết nối dữ liệu từ Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 trong thu nhận, lưu trữ, xử lý thông tin với dữ liệu của Điều tra 53 DTTS 2019 và hoàn thiện Trang thông tin hệ thống điều hành tác nghiệp, TCTK đã tiến hành điều tra thí điểm tại tỉnh Lai Châu và tỉnh Sóc Trăng trong các ngày, từ 23 - 26/7/2019, với 179 hộ tại 02 địa bàn thuộc 02 xã tại huyện Tam Đường (Lai Châu) và 300 hộ tại 02 địa bàn thuộc 02 xã tại thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng). Rút kinh nghiệm trong công tác tổ chức và điều tra thí điểm, TCTK đã hoàn thiện nội dung điều tra và tính khả thi của việc áp dụng CNTT trong quá trình thu thập thông tin tại địa bàn. 
 
Tuyển chọn lực lượng tham gia điều tra và tập huấn nghiệp vụ 
 
Yêu cầu về tiêu chuẩn đối với ĐTV và tổ trưởng trong Điều tra 53 DTTS 2019 bao gồm: Tinh thần trách nhiệm, trình độ nghiệp vụ, thành thạo máy tính bảng, điện thoại thông minh để thực hiện phiếu điện tử trong điều tra và ưu tiên những người am hiểu văn hóa của người dân tộc thiểu số tại địa bàn dự kiến được phân công. Theo quy định, đối với các ĐBĐT vùng núi cao, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, 01 ĐTV thực hiện thu thập thông tin 01 ĐBĐT; đối với các ĐBĐT còn lại, 01 ĐTV thực hiện thu thập thông tin 02 ĐBĐT. Để tăng tính chủ động trong quá trình tổ chức thực hiện, các xã, phường, thị trấn được tuyển chọn và tập huấn thêm 5% số ĐTV so với yêu cầu. Mỗi xã, phường, thị trấn được tuyển chọn 01 tổ trưởng.
 
Bên cạnh đó, TCTK phối hợp với UBDT trưng tập GSV cấp Trung ương và chỉ đạo Cục Thống kê cấp tỉnh trưng tập GSV cấp tỉnh và GSV cấp huyện với nhiệm vụ giám sát mạng lưới tổ trưởng và ĐTV, giám sát và hỗ trợ chuyên môn cho các GSV cấp dưới, tổ trưởng và ĐTV. 
 
Tập huấn nghiệp vụ Điều tra 53 DTTS 2019 được thực hiện ở 03 cấp: Trung ương, tỉnh, huyện. Mỗi lớp tập huấn thực hiện trong 04 ngày, trong đó có 01 ngày hướng dẫn sử dụng thiết bị và phần mềm để thực hiện phiếu điện tử.
 
Đối với tập huấn cấp tỉnh, Cục Thống kê cấp tỉnh tổ chức tập huấn cho GSV cấp tỉnh, giảng viên cấp huyện và lãnh đạo Phòng Dân tộc huyện hoặc cán bộ phụ trách công tác dân tộc. Công tác tập huấn cấp huyện được thực hiện các nội dung: (i) Tập huấn nghiệp vụ ghi Phiếu xã cho người được giao nhiệm vụ cung cấp thông tin phiếu xã, GSV cấp huyện và (ii) Tập huấn nghiệp vụ ghi phiếu hộ cho ĐTV, tổ trưởng và GSV. 
 
 Xây dựng và triển khai bước đầu công tác tuyên truyền
 
Ngày 08/8/2019, Tổng cục trưởng TCTK đã ban hành Quyết định số 1232/QĐ-TCTK về Kế hoạch tuyên truyền Điều tra 53 DTTS 2019. Công tác tuyên truyền được thực hiện thông qua nhiều hình thức: Tuyên truyền trên các cơ quan thông tin của ngành Thống kê và Ủy ban Dân tộc; đăng tải các bài báo, phóng sự và trailer quảng bá trên các kênh sóng của Đài truyền hình Việt Nam, Đài tiếng nói Việt Nam, các cơ quan báo in, báo điện tử… Bên cạnh đó, sử dụng mạng lưới phát thanh cơ sở phát sóng nội dung hỏi đáp về Điều tra 53 DTTS 2019. Ngoài ra, tại các địa bàn cơ sở còn tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền với các hình thức phong phú, đa dạng. Cao điểm của công tác tuyên truyền được thực hiện trong quá trình thu thập thông tin tại địa bàn. Đặc biệt, sự tham gia chỉ đạo của các cấp ủy Đảng và chính quyền trong công tác tuyên truyền sẽ góp phần thành công của cuộc điều tra. 
 
Những công việc cần tập trung chỉ đạo trong thời gian tới
 
Các công tác chuẩn bị cho Điều tra 53 DTTS 2019 đã và đang được TCTK phối hợp chặt chẽ với UBDT thực hiện nhằm bảo đảm công tác thu thập thông tin tại địa bàn được diễn ra thuận lợi và hiệu quả. Trong những ngày cuối tháng 9 và tháng 10 năm 2019, TCTK, UBDT, cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp tiếp tục chỉ đạo, bảo đảm công tác thu thập thông tin Điều tra 53 DTTS 2019 thực hiện hiệu quả, trong đó tập trung vào các công việc chủ yếu sau:
 
Thứ nhất, tiếp tục công tác rà soát địa bàn, rà soát, cập nhật bảng kê hộ điều tra, bảo đảm ĐTV đến đúng hộ, đúng đối tượng điều tra thu thập thông tin theo đúng quy định của phương án điều tra. 
 
Thứ hai, tổ chức chỉ đạo tốt lễ ra quân và công tác tuyên truyền, giúp người dân và toàn bộ hệ thống chính trị tại địa phương hiểu và hợp tác chặt chẽ trong Điều tra 53 DTTS 2019. Kết hợp nhiều hình thức trong công tác tuyên truyền để bảo đảm thu thập thông tin đầy đủ các đối tượng điều tra theo quy định của phương án.  
 
Thứ ba, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với công tác thu thập thông tin tại địa bàn nhằm bảo đảm thu thập đạt hiệu quả; không để xảy ra hiện tượng điều tra trùng hay sót hộ trong điều tra. 
 
Với sự phối hợp chặt chẽ và chuẩn bị chu đáo của hai cơ quan Tổng cục Thống kê và Ủy ban Dân tộc, tin rằng Điều tra 53 dân tộc thiểu số năm 2019 sẽ đạt kết quả thắng lợi. Thông tin và số liệu thu thập được trong cuộc điều tra này là cơ sở vững chắc cho công tác xây dựng chính sách phát triển kinh tế - xã hội cho đồng bào dân tộc nói riêng và góp phần vào sự phát triển phồn vinh, thịnh vượng của đất nước./.
 

<

Tin mới nhất

Thông báo triệu tập thí sinh dự thi tuyển, xét tuyển công chức Tổng cục Thống kê năm 2023 tại cụm...(10/03/2023 2:52 CH)

Chỉ thị 07/CT-TTg ngày 30/5/2022: Về việc tăng cường công tác thống kê Nhà nước(08/06/2022 8:10 SA)

Tổng cục Thống kê thông báo tuyển dụng công chức năm 2022(01/06/2022 9:45 SA)

Tổng cục Thống kê trúng cử vào Hội đồng điều hành Viện Thống kê châu Á – Thái Bình Dương(26/05/2022 8:36 SA)

Thư chúc mừng năm mới của Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Thị Hương(28/01/2021 2:12 CH)

Tổng cục Thống kê khai mạc Hội nghị tập huấn Tổng điều tra kinh tế năm 2021 (12/01/2021 1:44 CH)

    °
    2345 người đang online