Kinh tế thế giới, thương mại toàn cầu có dấu hiệu phục hồi nhưng chưa vững chắc, giá cả hàng hóa tăng, lạm phát ở một số nền kinh tế lớn, ảnh hưởng đến đầu tư, sản xuất và xuất nhập khẩu. Trong nước, tiếp đà phục hồi và tăng trưởng tích cực từ quý IV năm 2020, kinh tế vĩ mô nước ta tiếp tục ổn định, thời tiết những tháng đầu năm tương đối thuận lợi, dịch tả lợn châu Phi được kiểm soát tốt là những điều kiện thuận lợi cho sản xuất, kinh doanh. Tuy nhiên, dịch Covid-19 bùng phát ở một số tỉnh, thành phố đã đặt ra không ít thách thức trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội. Trong tỉnh, khó khăn do dịch bệnh Covid-19 tái bùng phát trở lại, ảnh hưởng không nhỏ tới các hoạt động sản xuất và đời sống Nhân dân; nhưng với sự chỉ đạo tập trung của Tỉnh uỷ, sự điều hành quyết liệt của UBND tỉnh, sự nỗ lực, cố gắng của các cấp, các ngành, các tầng lớp Nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp trong việc triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời, đồng bộ, linh hoạt, hiệu quả các chủ trương, chính sách, các giải pháp chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ngay từ đầu năm để thực hiện “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe Nhân dân, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, nỗ lực phấn đấu cao nhất thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2021, nên tình hình kinh tế - xã hội cơ bản vẫn giữ ổn định, nhiều lĩnh vực có bước phát triển. Kết quả đạt được của các ngành, lĩnh vực trong sáu tháng đầu năm nay như sau:

1. Tăng trưởng kinh tế  

Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) 6 tháng đầu năm 2021 theo giá so sánh năm 2010 ước tăng 8,66% so với cùng kỳ[1]; trong đó, ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 3,47%; ngành công nghiệp, xây dựng tăng 12,90% (riêng công nghiệp tăng 13,91%); các ngành dịch vụ tăng 7,30%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm giảm 0,40%. Trong 8,66% tăng trưởng của 6 tháng đầu năm 2021, ngành nông, lâm nghiệp và thuỷ sản đóng góp 0,59 điểm phần trăm; ngành công  nghiệp, xây dựng đóng góp 5,72 điểm phần trăm (riêng công nghiệp đóng góp 4,38 điểm phần trăm); các ngành dịch vụ đóng góp 2,37 điểm phần trăm; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm làm giảm 0,03 điểm phần trăm.

Về cơ cấu kinh tế 6 tháng đầu năm nay, khu vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản chiếm 18,68%, giảm 0,07%; ngành công nghiệp, xây dựng chiếm 43,67%, tăng 1,25%; các ngành dịch vụ chiếm 32,00%, giảm 0,68%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm chiếm 5,65%, giảm 0,51% so với cùng kỳ năm trước.

2. Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản

2.1. Nông nghiệp

a) Thu hoạch vụ đông xuân và sản xuất vụ thu mùa

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đến ngày 15/6/2021, kết quả thu hoạch cây trồng vụ đông xuân như sau: Lúa 115.283 ha, đạt 100% diện tích gieo trồng; ngô 12.617 ha, đạt 91,1% diện tích gieo trồng; lạc 6.886 ha, đạt 98,8% diện tích gieo trồng; rau đậu các loại 15.522 ha, đạt 98,3% diện tích gieo trồng; các loại cây trồng khác 13.983 ha, đạt 89,0% diện tích gieo trồng. Về tiến độ sản xuất vụ thu mùa, các địa phương trong tỉnh đang tiến hành gieo trồng các loại cây trồng. Cùng thời điểm nêu trên, toàn tỉnh đã cấy được 57.769 ha lúa, đạt 50,2% kế hoạch; 4.623 ha ngô, 5.410 ha rau, đậu các loại...

b) Kết quả sản xuất vụ đông xuân

Vụ đông 2020 - 2021 diễn ra trong điều kiện thời tiết tương đối thuận lợi. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành, các địa phương đã quan tâm chỉ đạo; ban hành kịp thời, thiết thực và có hiệu quả nhiều chính sách hỗ trợ sản xuất vụ đông đối với các hộ nông dân, doanh nghiệp và hợp tác xã; cùng với sự nỗ lực của bà con nông dân; nên diện tích các loại cây trồng vượt kế hoạch và cao hơn so với vụ đông năm trước; năng suất, sản lượng của hầu hết các loại cây trồng đều tăng so với vụ đông 2019 - 2020. Vụ chiêm xuân năm nay diễn ra trong điều kiện thời tiết ấm, không có các đợt rét kéo dài, nguồn nước tưới đầy đủ, tạo điều kiện cho các loại cây trồng sinh trưởng và phát triển. Vì vậy, năng suất nhiều loại cây trồng cao hơn so với vụ chiêm xuân năm ngoái, trong đó, năng suất lúa cao nhất từ trước đến nay.

Tổng diện tích gieo trồng toàn tỉnh vụ đông xuân năm 2021 đạt 245,8 nghìn ha, đạt 97,9% kế hoạch, giảm 2,0% so cùng kỳ; trong đó vụ chiêm xuân 195,5 nghìn ha, đạt 97,3% kế hoạch, giảm 2,5% so với cùng kỳ. Diện tích lúa 115,3 nghìn ha, vượt 0,2% kế hoạch, giảm 0,8% so cùng kỳ (lúa lai 73,9 nghìn ha, tăng 4,2%; lúa chất lượng cao 29,4 nghìn ha, tăng 4,3%); ngô 29,15 nghìn ha, đạt 91,1% và giảm 1,3% (ngô xuân 13,8 nghìn ha, đạt 86,5% và giảm 5,6%); lạc 8,3 nghìn ha, đạt 92,3% và giảm 1,7%; đậu tương 412 ha, đạt 25,4% và giảm 16,4%; rau các loại 38,1 nghìn ha, đạt 76,2% và tăng 4,4%; đậu các loại 1.006 ha, tăng 7,6%; ớt cay 2.822 ha, giảm 28,5%; cây thức ăn gia súc 8.189 ha, tăng 14,0%...

Năng suất, sản lượng cây trồng vụ đông xuân năm 2021 ước đạt như sau: Năng suất lúa 66,8 tạ/ha, vượt 4,4% kế hoạch, tăng 3,7% so cùng kỳ (lúa lai đạt 68,5 tạ/ha, tăng 4,4%; lúa chất lượng cao đạt 63,1 tạ/ha; tăng 0,5%); ngô 48,1 tạ/ha, vượt 2,3% và tăng 1,1% (ngô xuân 47,5 tạ/ha, vượt 3,3% và tăng 1,1%); lạc 22,5 tạ/ha, tăng 0,9%; đậu tương 15,4 tạ/ha, tăng 2,0%; ớt cay 108,6 tạ/ha, tăng 0,2%; rau các loại 123,2 tạ/ha, tăng 2,1% so với vụ đông xuân năm 2020. Sản lượng lương thực có hạt 910,8 nghìn tấn, vượt 2,7% kế hoạch vụ đông xuân, tăng 2,4% so cùng kỳ; trong đó vụ chiêm xuân 836,3 nghìn tấn, vượt 3,3% kế hoạch và tăng 2,2% so cùng kỳ.

c) Chăn nuôi

Sáu tháng đầu năm 2021, chăn nuôi trên địa bàn tỉnh gặp khó khăn do dịch bệnh xảy ra trên đàn gia súc, gia cầm; trong đó, bệnh viêm da nổi cục trên đàn trâu, bò xảy ra trên diện rộng[2]. Bên cạnh đó, kể từ khi chấm dứt dịch tả lợn châu Phi, đàn lợn phục hồi nhanh chóng; đàn gia cầm và các đàn vật nuôi khác ổn định và có bước phát triển. Vì vậy, nhìn chung chăn nuôi vẫn phát triển, đóng góp lớn cho tăng trưởng của ngành nông nghiệp.

Ước tính tại thời điểm 01/7/2021, toàn tỉnh có 168,3 nghìn con trâu; 245,5 nghìn con bò; 1.039,8 nghìn con lợn; 21,6 triệu con gia cầm. So với cùng thời điểm năm 2020, đàn trâu giảm 5,2%; đàn bò giảm 1,9%; đàn lợn tăng 14,3%; đàn gia cầm tăng 3,4%. Sản lượng thịt hơi xuất chuồng 6 tháng đầu năm 2021 ước đạt 117 nghìn tấn, đạt 47,8% kế hoạch, tăng 5,6% so với cùng kỳ (riêng sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng ước đạt 63,8 nghìn tấn, tăng 7,6%); sản lượng gia cầm giết bán thịt 30,9 nghìn tấn, tăng 4,7% so với cùng kỳ; sản lượng trứng gia cầm 74,7 triệu quả, tăng 6,2% so với cùng kỳ; sản lượng sữa bò tươi 13,4 nghìn tấn, tăng 20,8% so cùng kỳ.

Sản lượng thịt hơi xuất chuồng và thịt gia cầm giết bán 6 tháng đầu năm 2021 chia theo từng quý như sau: Quý I, sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt 62.083 tấn, tăng 7,8% so với cùng kỳ (thịt lợn 34.968 tấn, tăng 11,2%, thịt trâu 3.230 tấn, tăng 0,5%, thịt bò 4.446 tấn, tăng 1,6%, thịt gia cầm 16.876 tấn, tăng 4,5%); sản lượng trứng 38,1 triệu quả, tăng 7,1%; sữa tươi 7.430 tấn, tăng 24,6% so với cùng kỳ. Quý II, sản lượng thịt hơi xuất chuồng ước đạt 54.911 tấn, tăng 4,7% so với cùng kỳ (thịt lợn 28.864 tấn, tăng 3,7%, thịt trâu 3.074 tấn, tăng 1,0%, thịt bò 4.336 tấn, tăng 1,2%, thịt gia cầm 14.018 tấn, tăng 10,7%); sản lượng trứng 36,5 triệu quả, tăng 5,4%; sữa tươi 5.926 tấn, tăng 18,3% so với cùng kỳ.

1.2. Lâm nghiệp

Sáu tháng đầu năm 2021, được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của các ngành chức năng, các đơn vị sản xuất giống lâm nghiệp đã chuẩn bị giống cây các loại, đảm bảo cây con phục vụ Tết trồng cây “Đời đời nhớ ơn Bác Hồ” và trồng rừng vụ xuân năm 2021; bên cạnh đó là sự cố gắng của các hộ lâm nghiệp, nên kết quả sản xuất lâm nghiệp tăng khá so cùng kỳ. Sáu tháng đầu năm 2021, diện tích rừng trồng mới tập trung ước đạt 5.416 ha, tăng 16,9% so với cùng kỳ (quý I đạt 1.580 ha, tăng 28,5%, quý II ước đạt 3.836 ha, tăng 12,8%); sản lượng gỗ khai thác 409 nghìn m³, tăng 8,4% so với cùng kỳ (quý I  đạt 232 nghìn m³, tăng 7,6%, quý II ước đạt 177 nghìn m³, tăng 9,5%); củi khai thác 568 nghìn ster, tăng 2,5% so với cùng kỳ (quý I đạt 338 nghìn ster, tăng 2,3%, quý II ước đạt 230 nghìn ster, tăng 2,9%).

Công tác bảo vệ, phòng cháy, chữa cháy rừng thường xuyên được quan tâm chỉ đạo, các ngành chức năng luôn phối hợp với các địa phương và ban quản lý dự án tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia bảo vệ và phát triển rừng. Sáu tháng đầu năm 2021 trên địa bàn tỉnh không xảy ra cháy rừng, an ninh rừng được giữ vững.

1.3. Thuỷ sản

Sản xuất thủy sản trong 6 tháng đầu năm 2021 diễn ra trong điều kiện thời tiết tương đối thuận lợi, không xảy ra dịch bệnh trên các con nuôi; mặt khác, các phương tiện khai thác được ngư dân đầu tư đóng mới, nâng cấp; đảm bảo cho việc vươn khơi, đánh bắt dài ngày. Vì vậy, sản xuất thủy sản phát triển đồng bộ cả về khai thác và nuôi trồng. Sản lượng thủy sản 6 tháng đầu năm 2021 ước đạt 99,6 nghìn tấn, tăng 5,0% so với cùng kỳ (quý I đạt 49,4 nghìn tấn, tăng 5,2%, quý II ước đạt 50,2 nghìn tấn, tăng 4,7%). Trong đó sản lượng nuôi trồng 33,1 nghìn tấn, tăng 5,7% (quý I đạt 17,1 nghìn tấn, tăng 9,1%, quý II ước đạt 16,0 nghìn tấn, tăng 2,3%); sản lượng khai thác 66,5 nghìn tấn, tăng 4,6% (quý I đạt 32,3 nghìn tấn, tăng 3,3%, quý II ước đạt 34,2 nghìn tấn, tăng 5,9%).

3. Sản xuất công nghiệp

Sáu tháng đầu năm 2021, dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại và diễn biến phức tạp tại nhiều tỉnh, thành phố trên phạm vi cả nước đã tác động đến sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, một số ngành công nghiệp bị thu hẹp sản xuất do nhu cầu tiêu dùng giảm, nên sản lượng sụt giảm (sản xuất bia, thuốc lá); sự cố xảy ra tại phân xưởng điện hơi Nhà máy Lọc hóa dầu Nghi Sơn tuy đã được nhanh chóng khắc phục, nhưng sản xuất kinh doanh của nhà máy bị gián đoạn. Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát chặt chẽ; các sản phẩm may mặc, giày da tăng thêm sản lượng do đầu tư mở rộng sản xuất; các sản phẩm xi măng, gạch xây, thép cán,… duy trì được sản xuất ổn định, sản lượng đạt khá do ít chịu tác động của dịch bệnh Covid-19. Nhờ đó, sản xuất công nghiệp tăng khá cao so với cùng kỳ năm trước.  

Chỉ số sản xuất công nghiệp toàn ngành ước tính tháng 6/2021 tăng 1,93% so với tháng trước, tăng 27,26% so với tháng cùng kỳ; trong đó, công nghiệp khai khoáng tăng 4,18% so với tháng trước, tăng 25,73% so với tháng cùng kỳ; công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 1,41% so với tháng trước, tăng 29,05% so với tháng cùng kỳ; sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hoà không khí tăng 10,48% so với tháng trước, tăng 5,55% so với tháng cùng kỳ; cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 2,92% so với tháng trước, tăng 15,63% so với tháng cùng kỳ. Tính chung 6 tháng đầu năm 2021, chỉ số sản xuất công nghiệp toàn ngành tăng 15,93% so với cùng kỳ (quý I tăng 8,14%, quý II tăng 24,15%); trong đó, công nghiệp khai khoáng giảm 1,20% (quý I giảm 19,90%, quý II tăng 18,68%); công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 16,96% (quý I tăng 8,97%, quý II tăng 25,47%); sản xuất, phân phối điện, khí đốt, nước nóng, hơi nước và điều hoà không khí tăng 1,51% (quý I giảm 4,00%, quý II tăng 6,67%); cung cấp nước, hoạt động quản lý và xử lý rác thải, nước thải tăng 11,53% (quý I tăng 6,94%, quý II tăng 16,02%).

Trong toàn ngành công nghiệp, một số ngành có chỉ số sản xuất tính chung 6 tháng đầu năm 2021 tăng so với cùng kỳ gồm: Sản xuất xe có động cơ tăng 299,51%; sản xuất kim loại tăng 160,16%; sản xuất chế biến thực phẩm tăng 31,79%; sản xuất da và các sản phẩm có liên quan tăng 29,06%; sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác tăng 14,32%; sản xuất trang phục tăng 12,00%; khai thác, xử lý và cung cấp nước tăng 11,32%; sản xuất than cốc, sản phẩm dầu mỏ tinh chế tăng 2,60%... Một số ngành có chỉ số sản xuất giảm so với cùng kỳ gồm: Khai thác quặng kim loại giảm 68,10%; sản xuất sản phẩm thuốc lá giảm 16,34%; sản xuất đồ uống giảm 0,74%...

Một số sản phẩm chủ yếu 6 tháng đầu năm 2021 so với cùng kỳ như sau: Xăng các loại 1.340 nghìn tấn, tăng 2,7%; dầu diesel 2.115 nghìn tấn, tăng 3,1%; đường kết tinh 96,8 nghìn tấn, tăng 25,1%; bia các loại 17,8 triệu lít, giảm 6,1%; thuốc lá bao 70,2 triệu bao, giảm 16,3%; quần áo các loại 66 triệu cái, tăng 16,7%; giày thể thao 66,7 triệu đôi, tăng 29,1%; xi măng 8,5 triệu tấn, tăng 4,5%; clinker 4,7 triệu tấn, tăng 41,4%; sắt, thép 1.078 nghìn tấn, gấp 2,6 lần; điện sản xuất 2.190 triệu kwh, giảm 5,4%; điện thương phẩm 3.317 triệu kwh, tăng 14,6%; nước máy 24,3 triệu m³, tăng 10,8%.

Chỉ số tiêu thụ toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tháng 6/2021 dự kiến giảm 7,13% so với tháng trước, tăng 15,29% so với tháng cùng kỳ. Tính chung 6 tháng đầu năm 2021, chỉ số tiêu thụ toàn ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 20,13% so với cùng kỳ năm trước.

Chỉ số tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tháng 6/2021 dự kiến giảm 2,34% so với tháng trước, giảm 0,61% so với tháng cùng kỳ.

Số lao động làm việc trong các doanh nghiệp công nghiệp tháng 6/2021 dự kiến tăng 2,93% so với tháng trước, tăng 24,38% so với tháng cùng kỳ; trong đó khu vực doanh nghiệp nhà nước giảm 0,04% so với tháng trước, giảm 4,30% so với tháng cùng kỳ; khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước tăng 0,68% so với tháng trước, tăng 14,53% so với tháng cùng kỳ; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tăng 3,65% so với tháng trước, tăng 28,96% so với tháng cùng kỳ. Tính chung 6 tháng đầu năm 2021, số lao động làm việc trong các doanh nghiệp công nghiệp tăng 18,75% so với cùng kỳ; trong đó khu vực doanh nghiệp nhà nước giảm 6,75%; khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước tăng 6,61%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài tăng 23,80% so với cùng kỳ năm trước.

4. Hoạt động của doanh nghiệp

Công tác phát triển doanh nghiệp tiếp tục đạt kết quả tích cực. Đến ngày 22/6/2021, có 1.232 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, với tổng vốn điều lệ đăng ký đạt 15.894 tỷ đồng; so với cùng thời điểm năm ngoái, tăng 4,3% về số doanh nghiệp, tăng 17% về vốn điều lệ đăng ký. Trong 6 tháng đầu năm 2021 có 590 doanh nghiệp đăng ký quay trở lại hoạt động, tăng 21,6% so với cùng kỳ năm trước.

5. Đầu tư

Kế hoạch vốn đầu tư công năm 2021 từ nguồn cân đối ngân sách tỉnh, vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương và trái phiếu Chính phủ do tỉnh quản lý đã được Chủ tịch UBND tỉnh giao chi tiết cho các chủ đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ đầu tư giải ngân và đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án. Sáu tháng đầu năm 2021, các chủ đầu tư và nhà thầu tập trung đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án trọng điểm, công trình chuyển tiếp.

Vốn đầu tư phát triển toàn xã hội thực hiện theo giá hiện hành 6 tháng đầu năm 2021 ước đạt 67.950 tỷ đồng, tăng 9,8% so với cùng kỳ[3] (quý I đạt 31.332 tỷ đồng, tăng 8,3%, quý II ước đạt 36.618 tỷ đồng, tăng 11,2%).

Vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước địa phương 6 tháng đầu năm 2021 ước đạt 4.616,6 tỷ đồng, bằng 50,1% kế hoạch năm và tăng 2,4% so với cùng kỳ (quý I đạt 1.869,4 tỷ đồng, tăng 5,5%, quý II ước đạt 2.747,2 tỷ đồng, tăng 0,4%)[4].

Ngày 23-6, UBND tỉnh Thanh Hóa và chủ đầu tư dự án là Tập đoàn T&T Group đã tổ chức khởi công xây dựng dự án Khu du lịch sinh thái Tân Dân tại phường Tân Dân, thị xã Nghi Sơn. Lễ khởi công là sự kiện chào mừng thành công bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp tỉnh Thanh Hoá nhiệm kỳ 2021 - 2026. Dự án Khu du lịch sinh thái Tân Dân có quy mô 84,8 ha, tổng vốn đầu tư trên 3.662 tỷ đồng, được đầu tư xây dựng trên địa bàn phường Tân Dân, thị xã Nghi Sơn nhằm mục đích khai thác lợi thế, tiềm năng du lịch mà vùng đất này mang lại, đồng thời đáp ứng nhu cầu về lưu trú, nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí cho người dân trong nước, du khách quốc tế và các chuyên gia nước ngoài đang sinh sống, làm việc tại Khu Kinh tế Nghi Sơn. Theo kế hoạch, Khu du lịch sinh thái Tân Dân sẽ được triển khai xây dựng trong 3 giai đoạn: Tháng 10-2022 hoàn thành đưa vào sử dụng giai đoạn 1, tháng 6-2023 hoàn thành đưa vào sử dụng giai đoạn 2 và tháng 5-2024 hoàn thành đưa vào sử dụng toàn bộ Dự án. Tập đoàn xây dựng Delta được Tập đoàn T&T Group chỉ định làm tổng thầu thi công cho Dự án trọng điểm này.

Dự kiến cuối tháng 6/2021 khởi công Dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Quốc lộ 45 - Nghi Sơn có chiều dài 43 km đi qua địa phận tỉnh Thanh Hóa, tổng mức đầu tư khoảng 5.534 tỷ đồng. Thời gian xây dựng dự án khoảng 2 năm, hoàn thành năm 2023. Đây là dự án được chuyển đổi từ phương thức đầu tư đối tác công - tư (PPP) sang đầu tư công theo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

6. Thu, chi ngân sách Nhà nước

Sáu tháng đầu năm 2021, trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại, song với sự chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ và có hiệu quả của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; cùng với sự cố gắng của cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân trong tỉnh, nên thu, chi ngân sách 6 tháng đầu năm nay vẫn đạt kết quả khá. Hầu hết các lĩnh vực thu đều đạt trên 50% dự toán và tăng so với cùng kỳ. Chi ngân sách được quản lý chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả; các chế độ, chính sách an sinh xã hội được thực hiện đầy đủ, kịp thời. Tuy nhiên, do lượng dầu thô nhập khẩu của Công ty TNHH Lọc hóa dầu Nghi Sơn giảm, nên thu ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu giảm khá sâu. Tổng thu ngân sách nhà nước 6 tháng đầu năm 2021 ước đạt 15.664,8 tỷ đồng, đạt 59,0% dự toán tỉnh giao, tăng 3,3% so cùng kỳ. Trong đó, thu nội địa 10.341,6 tỷ đồng, đạt 63,2% dự toán, tăng 16,1% so cùng kỳ[5]; thu từ hoạt động xuất nhập khẩu 5.323,2 tỷ đồng, đạt 52,2% dự toán, giảm 14,9% so với cùng kỳ.

Tổng chi ngân sách địa phương 6 tháng đầu năm 2021 ước đạt 18.267,7 tỷ đồng, đạt 56,1% dự toán, tăng 5,9% so cùng kỳ; trong đó, chi cân đối ngân sách địa phương 17.082,1 tỷ đồng, đạt 56,4% dự toán, tăng 5,5% so cùng kỳ[6].

7. Tín dụng, ngân hàng

Ngân hàng Nhà nước - Chi nhánh Thanh Hóa triển khai thực hiện các cơ chế, chính sách có liên quan đến hoạt động của các ngân hàng theo sự chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Thống đốc NHNN, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Thanh Hóa, NHNN chi nhánh Thanh Hóa đã triển khai quyết liệt, mạnh mẽ và có hiệu quả các giải pháp về điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, tập trung các nguồn lực thực hiện tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp và khách hàng vay vốn bị thiệt hại bởi dịch bệnh.  

Ước tính đến 30/6/2021, tổng nguồn vốn huy động của các tổ chức tín dụng (không bao gồm Ngân hàng Phát triển) đạt 122.500 tỷ đồng, tăng 5,73% so với 31/12/2020, trong đó nguồn vốn huy động bằng VND chiếm 98%; tổng dư nợ (không bao gồm Ngân hàng Phát triển) đạt 135.500 tỷ đồng, tăng 3,93% so với 31/12/2020, trong đó dư nợ ngắn hạn chiếm 49% tổng dư nợ, dư nợ cho vay bằng VND chiếm 99% tổng dư nợ.

8. Thương mại, giá cả, vận tải và du lịch

8.1. Doanh thu bán lẻ hàng hóa

Dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại, diễn biến phức tạp và mức độ nguy hiểm cao hơn các lần trước. Trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, dịch bệnh Covid-19 được kiểm soát tốt; tuy nhiên vẫn tác động đến tâm lý người tiêu dùng, nên nhiều nhóm hàng tiêu thụ chậm.

Tháng Sáu, doanh thu bán lẻ hàng hóa ước đạt 9.134,2 tỷ đồng, tăng 10,0% so với tháng cùng kỳ; trong đó, nhóm hàng lương thực, thực phẩm ước đạt 3.667,6 tỷ đồng, tăng 16,2% so tháng cùng kỳ; nhóm đồ dùng, dụng cụ trang thiết bị gia đình 1.269,3 tỷ đồng, tăng 5,8% so tháng cùng kỳ; ô tô con các loại (dưới 9 chỗ ngồi) 284,8 tỷ đồng, tăng 31,5% so tháng cùng kỳ; xăng, dầu các loại 1.195,5 tỷ đồng, tăng 4,4% so tháng cùng kỳ...

Sáu tháng đầu năm 2021, doanh thu bán lẻ hàng hoá ước đạt 51.770,1 tỷ đồng, tăng 13,3% so với cùng kỳ (quý I đạt 25.459,5 tỷ đồng, giảm 10,4%, quý II ước đạt 26.310,6 tỷ đồng, tăng 18,3%); trong đó, lương thực, thực phẩm 20.234,8 tỷ đồng, tăng 14,4% (quý I giảm 2,0%, quý II tăng 16,9%); hàng may mặc 2.918,5 tỷ đồng, tăng 11,2% (quý I giảm 16,5%, quý II tăng 20,9%); đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình 7.014,7 tỷ đồng, tăng 11,9% (quý I giảm 5,7%, quý II tăng 15,0%); ô tô con các loại (dưới 9 chỗ ngồi) 1.582,2 tỷ đồng, tăng 20,8% (quý I giảm 15,1%, quý II tăng 46,4%); xăng, dầu các loại 7.040,5 tỷ đồng, tăng 14,1% (quý I giảm 19,9%, quý II tăng 23,2%)...

8.2. Hoạt động lưu trú và ăn uống

Trước tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp tại một số địa phương trong cả nước, để chủ động kiểm soát và phòng, chống dịch bệnh, ngày 30/4/2021, Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành Công điện số 08/CĐ-UBND về việc tăng cường thực hiện các biện pháp cấp bách công tác phòng, chống dịch Covid-19 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; theo đó, giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì, phối hợp với Sở Y tế căn cứ vào diễn biến dịch bệnh trên địa bàn, tham mưu, đề xuất việc tạm dừng các hoạt động dịch vụ thuộc lĩnh vực quản lý vào thời điểm thích hợp, kịp thời báo cáo Chủ tịch UBND tỉnh. Hoạt động dịch vụ lưu trú, ăn uống, du lịch lữ hành phải thực hiện nghiêm các quy định về phòng, chống dịch; đã ảnh hưởng đến kết quả sản xuất kinh doanh trong 6 tháng đầu năm nay. Tuy nhiên, do 6 tháng đầu năm 2020, dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động dịch vụ lưu trú, ăn uống, du lịch lữ hành; nên kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh 6 tháng đầu năm nay của hoạt động dịch vụ lưu trú, ăn uống tăng khá cao so với cùng kỳ năm ngoái, riêng hoạt động du lịch lữ hành giảm so với cùng kỳ năm ngoái do tiếp tục thực hiện các quy định về phòng, chống dịch bệnh Covid-19.

Tháng 6/2021, doanh thu dịch vụ lưu trú và ăn uống ước đạt 1.112,6 tỷ đồng, tăng 13,5% so với tháng cùng kỳ; trong đó, doanh thu dịch vụ lưu trú đạt 191,4 tỷ đồng, tăng 9,5%; doanh thu dịch vụ ăn uống đạt 921,2 tỷ đồng, tăng 14,4%; doanh thu dịch vụ khác 933,3 tỷ đồng, tăng 9,9% so với tháng cùng kỳ năm trước.

Sáu tháng đầu năm 2021, doanh thu dịch vụ lưu trú và ăn uống ước đạt 5.484,2 tỷ đồng, tăng 32,9% so với cùng kỳ (quý I đạt 2.551,8 tỷ đồng, tăng 21,8%, quý II ước đạt 2.932,4 tỷ đồng, tăng 72,3%); trong đó, doanh thu dịch vụ lưu trú đạt 948,1 tỷ đồng, tăng 40,3% (quý I tăng 15,7%, quý II tăng 86,1%), doanh thu dịch vụ ăn uống đạt 4.536,1 tỷ đồng, tăng 31,5% (quý I tăng 22,9%, quý II tăng 69,3%); doanh thu du lịch lữ hành 28,6 tỷ đồng, giảm 18,1% (quý I giảm 4,7%, quý II giảm 28,3%); doanh thu dịch vụ tiêu dùng khác 3.914,8 tỷ đồng, tăng 25,5% (quý I tăng 20,0%, quý II tăng 28,2%).

8.3. Chỉ số giá tiêu dùng, chỉ số giá vàng và đô la Mỹ

Các hoạt động vui chơi, giải trí, du lịch, thể thao ngoài trời ngừng hoạt động để phòng, chống dịch bệnh Covid-19; giá lương thực, thực phẩm giảm do nguồn cung dồi dào. Bên cạnh đó, giá nguyên, nhiên, vật liệu đầu vào tăng ảnh hưởng đến chi phí sản xuất làm cho giá hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tăng; giá xăng, dầu tăng theo giá thế giới; giá điện, nước sinh hoạt tăng theo nhu cầu tiêu dùng là những nguyên nhân chính làm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 6/2021 giảm 0,14% so với tháng trước, tăng 1,83% so với tháng 12/2020 và tăng 2,12% so với tháng 6/2020. Bình quân 6 tháng đầu năm 2021, CPI tăng 1,20% so với cùng kỳ năm trước (bình quân quý I tăng 0,09%; bình quân quý II tăng 1,27%), mức tăng thấp nhất kể từ năm 2016[7].

Chỉ số giá tiêu dùng tháng 6/2021 giảm 0,14% so với tháng trước. Có 2/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm, gồm: nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,98% (lương thực giảm 1,60%; thực phẩm giảm 1,23%; ăn uống ngoài gia đình tăng 0,17%); nhóm văn hóa, giải trí và du lịch giảm 0,22%. Có 6/11 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng, gồm: nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,14%; nhóm may mặc, mũ nón, giầy dép tăng 0,02; nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,69%; nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,21%; nhóm giao thông tăng 0,68%; nhóm giáo dục tăng 0,26%. Ba nhóm hàng hóa còn lại giá cả ổn định, chỉ số giá không tăng là: nhóm thuốc và dịch vụ y tế; nhóm bưu chính viễn thông và nhóm hàng hóa và dịch vụ khác.

Giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới. Chỉ số giá vàng tháng 6/2021 tăng 0,92% so với tháng trước, tăng 11,42% so với tháng 6/2020; bình quân 6 tháng đầu năm 2021 tăng 17,55% so với bình quân cùng kỳ năm 2020 (bình quân quý I tăng 22,84%; bình quân quý II tăng 3,69%). Chỉ số giá đô la Mỹ tháng 6/2021 giảm 0,12% so với tháng trước, giảm 0,97% so với tháng 6/2020; bình quân 6 tháng đầu năm 2021 giảm 0,93% so với bình quân cùng kỳ năm 2020 (bình quân quý I giảm 0,56%; bình quân quý II giảm 0,52%).

8.4. Vận tải hành khách và hàng hóa

Sáu tháng đầu năm nay, mặc dù chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại, nhưng trên địa bàn Thanh Hóa nhờ kiểm soát tốt dịch bệnh, không phát sinh ca bệnh trong cộng đồng; tình hình sản xuất kinh doanh của các ngành, lĩnh vực cơ bản ổn định; nên hoạt động vận tải, bốc xếp phục vụ sản xuất kinh doanh tương đối ổn định và phát triển. Mặt khác, 6 tháng đầu năm ngoái, do tác động của dịch bệnh Covid-19, Thanh Hóa thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ, đã ảnh hưởng đáng kể đến hoạt động vận tải trên địa bàn tỉnh. Vì vậy kết quả hoạt động vận tải, bốc xếp 6 tháng đầu năm 2021 tăng khá cao so với cùng kỳ năm trước.

Tháng Sáu, doanh thu vận tải, kho bãi và dịch vụ hỗ trợ vận tải ước đạt 1.058,2 tỷ đồng, tăng 2,3% so với tháng trước, tăng 13,5% so với tháng cùng kỳ; trong đó, doanh thu vận tải hành khách 309,8 tỷ đồng, tăng 3,1% so với tháng trước, giảm 9,9% so với tháng cùng kỳ; doanh thu vận tải hàng hóa 688,3 tỷ đồng, tăng 2,0% so với tháng trước, tăng 25,5% so với tháng cùng kỳ. Hành khách vận chuyển tháng 6/2021 ước đạt 3 triệu người, tăng 2,7% so với tháng trước, giảm 13,5% so với tháng cùng kỳ; hành khách luân chuyển đạt 201,3 triệu người.km, tăng 2,8% so với tháng trước, giảm 13,0% so với tháng cùng kỳ. Hàng hóa vận chuyển tháng 6/2021 ước đạt 4,5 triệu tấn, tăng 1,8% so với tháng trước, tăng 22,0% so với tháng cùng kỳ; hàng hóa luân chuyển 226,6 triệu tấn.km tăng 1,8% so với tháng trước, tăng 15,1% so với tháng cùng kỳ;

Sáu tháng đầu năm 2021, doanh thu vận tải, kho bãi và dịch vụ hỗ trợ vận tải ước đạt 6.000,6 tỷ đồng, tăng 20,7% so với cùng kỳ (quý I đạt 2.834,1 tỷ đồng, tăng 8,5%; quý II ước đạt 3.166,4 tỷ đồng, tăng 34,3%); trong đó, doanh thu vận tải hành khách 1.927,3 tỷ đồng, tăng 31,1% (quý I tăng 0,1%, quý II tăng 110,1%); doanh thu vận tải hàng hóa 3.726,3 tỷ đồng, tăng 15,2% (quý I tăng 12,3%, quý II tăng 14,3%). Vận chuyển hành khách 19,9 triệu người, luân chuyển hành khách 1.312,2 triệu người.km, tăng 20,8% về hành khách vận chuyển (quý I giảm 16,5%, quý II tăng 163,5%), tăng 24,4% về hành khách luân chuyển so với cùng kỳ (quý I giảm 8,8%, quý II tăng 133,4%). Vận chuyển hàng hoá đạt 26,96 triệu tấn, luân chuyển hàng hoá đạt 1.294,1 triệu tấn.km, tăng 7,7% về hàng hóa vận chuyển (quý I giảm 3,0%, quý II tăng 18,6%), tăng 7,6% về hàng hóa luân chuyển so với cùng kỳ (quý I giảm 6,8%, quý II tăng 23,7%).

9. Một số tình hình xã hội

9.1. Đời sống dân cư và an sinh xã hội

Đời sống nhân dân trên địa bàn tỉnh 6 tháng đầu năm 2021 nhìn chung ổn định. Các chế độ, chính sách đối với người có công với cách mạng và thân nhân được giải quyết kịp thời đúng quy định. Các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh đã thực hiện chi trả trợ cấp ưu đãi hàng tháng đầy đủ, kịp thời cho gần 73,8 nghìn đối tượng người có công với cách mạng, với tổng số kinh phí chi trả hàng tháng hơn 153 tỷ đồng. Bên cạnh đó, đã tham mưu tổ chức tốt các hoạt động tri ân người có công với cách mạng và thăm viếng nghĩa trang liệt sĩ nhân dịp tết Nguyên đán Tân Sửu năm 2021, đảm bảo trang trọng, chu đáo. Các đoàn công tác của lãnh đạo tỉnh đã tổ chức thăm hỏi, tặng quà người có công và hộ gia đình người có công tại 27/27 huyện, thị xã, thành phố; kinh phí đã thực hiện là 202,5 triệu đồng. Các cấp chính quyền địa phương đã trao tặng 96.416 suất quà của Chủ tịch nước và 96.462 suất quà của tỉnh cho người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh, tổng kinh phí thực hiện trên 58,45 tỷ đồng. Bên cạnh đó, đã huy động các nguồn lực từ ngân sách địa phương (ngân sách huyện, xã) và hỗ trợ của các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân hảo tâm để trao tặng 17.877 suất quà, trị giá 6,528 tỷ đồng cho người có công với cách mạng.

Các hoạt động hỗ trợ, chăm lo đời sống cho đối tượng bảo trợ xã hội, người có hoàn cảnh khó khăn được tập trung quan tâm thực hiện. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã chỉ đạo, hướng dẫn các huyện, thị xã, thành phố thực hiện chi trả trợ cấp thường xuyên hàng tháng cho trên 203 nghìn đối tượng bảo trợ xã hội, kinh phí thực hiện hàng tháng trên 78,5 tỷ đồng; tham mưu cho UBND tỉnh bố trí kinh phí từ nguồn đảm bảo xã hội để xuất cấp 288.345 kg gạo hỗ trợ cho 12.087 lượt người dân gặp khó khăn trong dịp tết Nguyên đán và thời kỳ thiếu lương thực năm 2021. Các cấp chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị, tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp, cá nhân hảo tâm đã trao tặng 364.463 suất quà và 17.985 kg gạo, tổng trị giá 208,153 tỷ đồng để hỗ trợ các đối tượng có hoàn cảnh khó khăn (người nghèo, cận nghèo, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, người cao tuổi, người lao động có hoàn cảnh khó khăn, người bị ảnh hưởng bởi thiên tai, lũ lụt, hỏa hoạn, dịch bệnh v.v…) trong dịp tết Nguyên đán. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã hướng dẫn các huyện, thị xã, thành phố tổ chức chúc thọ, mừng thọ cho 52.488 người cao tuổi, tổng kinh phí thực hiện là 24,936 tỷ đồng.

UBND tỉnh đã ban hành quyết định về việc cấp gạo hỗ trợ cho học sinh học kỳ II năm học 2020 - 2021. Đối tượng hỗ trợ là những học sinh đang học tại các trường tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông, trường phổ thông có nhiều cấp học trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa thuộc đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ theo quy định của Chính phủ. Số lượng học sinh được hưởng là 21.648 học sinh của 246 trường. Số lượng gạo hỗ trợ là 1.312.845 kg; mức hỗ trợ là 15kg/tháng/học sinh. Nguồn gạo hỗ trợ từ nguồn dự trữ quốc gia.

9.2. Lao động, việc làm

Công tác đào tạo nghề và giải quyết việc làm được các cấp chính quyền, các đơn vị trên địa bàn tỉnh quan tâm. Theo báo cáo của Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, 6 tháng đầu năm 2021, toàn tỉnh đã tạo việc làm mới cho 27.500 lao động, đạt 46,6% kế hoạch năm, tăng 62,5% so với cùng kỳ năm 2020; trong đó số lao động được đưa đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài theo hợp đồng là 3.300 người, đạt 55% kế hoạch năm, tăng 6,1% so với cùng kỳ năm 2020. 

Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã quan tâm chỉ đạo giải quyết kịp thời các chế độ, chính sách cho người lao động bị mất việc làm. Đến thời điểm hiện tại, đã tiếp nhận 10.787 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp của người lao động, giảm 23,3% so với cùng kỳ năm 2020; trong đó có 3.589 hồ sơ của người lao động làm việc trên địa bàn tỉnh, số còn lại là lao động làm việc tại các tỉnh, thành phố khác trong nước; ban hành quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp cho 9.622 lao động, giảm 17,7% so với cùng kỳ năm 2020.

9.3. Y tế

Trong 6 tháng đầu năm nay, ngành Y tế tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính; phát triển khoa học kỹ thuật; nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, hướng tới sự hài lòng của người bệnh, giảm tỷ lệ mắc và tử vong do bệnh, dịch bệnh, góp phần tăng tuổi thọ, nâng cao các chỉ số sức khỏe cơ bản của người dân; kiểm soát tốt dịch bệnh nhất là đại dịch Covid-19, bệnh không lây nhiễm. Nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế, tạo nền tảng vững chắc để phát triển hệ thống y tế công bằng, hiệu quả, chất lượng và bền vững, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của các tầng lớp Nhân dân, giảm quá tải bệnh viện, quản lý tốt khám chữa bệnh BHYT, tăng cường năng lực y tế tuyến xã; khống chế dịch bệnh; kiểm soát tốt vệ sinh an toàn thực phẩm; tiếp tục thu hút các nguồn lực đầu tư; xử lý cơ bản chất thải y tế và xây dựng cơ sở y tế “Xanh - Sạch - Đẹp”.

Tính từ đầu năm đến ngày 06/6/2021, toàn tỉnh ghi nhân 25 ca sốt xuất huyết, 62 ca tay chân miệng, 01 ca viêm màng não, 02 ca uốn ván sơ sinh, 02 ca viêm gan vi rút B, 41 ca viêm não do vi rút khác. Công tác phòng chống HIV/AIDS được đẩy mạnh. Lũy kế số người nhiễm HIV/AIDS được phát hiện đến nay là 8.656 người, trong đó số người nhiễm HIV còn sống, được quản lý là 4.312 người. Hiện có 4.003 người nhiễm HIV/AIDS đang được điều trị bằng thuốc kháng virus ARV tại 34 cơ sở điều trị. Toàn tỉnh đã triển khai cung cấp dịch vụ điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc methadone cho 27 cơ sở điều trị và 17 điểm cấp phát thuốc tại 24 huyện trong tỉnh. Số bệnh nhân hiện đang điều trị bằng thuốc Methadone là 2.234 bệnh nhân và điều trị bằng Buprenorphin là 36 bệnh nhân. Công tác phòng, chống sốt rét tiếp tục được triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm duy trì thành quả loại trừ sốt rét trên địa bàn tỉnh. Trong 5 tháng đầu năm 2021 không có bệnh nhân sốt rét.

Đối với công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19: Ngành Y tế đã tích cực chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia và Bộ Y tế, đảm bảo thực hiện thành công “mục tiêu kép” vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế; tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành Công điện, Kế hoạch, văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh, văn bản của Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 của tỉnh. Bên cạnh đó, Sở Y tế cũng ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện nghiêm công tác phòng, chống dịch Covid-19, triển khai các văn bản chỉ đạo của Bộ Y tế về công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Tiếp tục tổ chức giám sát, truy vết các trường hợp nghi ngờ, F1, F2 và các trường hợp trở về từ vùng dịch, các trường hợp nhập cảnh trái phép như chùm ca bệnh Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương cơ sở Đông Anh, chùm ca bệnh Bệnh viện K Tân Triều, người về từ vùng dịch tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, TP HCM,...; cách ly triệt để, khoanh vùng gọn các ổ dịch, lấy mẫu kịp thời không để dịch lây lan ra cộng đồng. Truyền thông các biện pháp phòng chống dịch trong tình hình mới, thông điệp “5K”.

Kiểm soát chặt chẽ khu vực biên giới, đường bộ, đường biển, tại các khu vực cửa khẩu, đặc biệt là các đường mòn, lối mở, ngăn chặn kịp thời và xử lý nghiêm các hoạt động nhập cảnh trái phép vào Thanh Hóa. Tổ chức quản lý chặt chẽ việc cách ly người nhập cảnh, tuyệt đối không để lây lan dịch bệnh trong khu cách ly và lây lan từ khu cách ly ra cộng đồng. Tiếp tục triển khai xét nghiệm khẳng định Covid-19 tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh và Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Đến ngày 12/5/2021, tỉnh Thanh Hóa đã hoàn thành kế hoạch tiêm chủng phòng, chống Covid-19 đợt I năm 2021 với 26.360 đối tượng được tiêm, trong đó ưu tiên tiêm chủng trước cho cán bộ y tế, người làm việc tại các Bệnh viện, Trung tâm Y tế, người làm việc tại các khu cách ly. Ngày 14/6/2021, Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành Kế hoạch số 124/KH-UBND về việc triển khai tiêm vắc-xin phòng Covid-19 trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đợt II năm 2021. Theo đó, trong đợt II này triển khai đồng loạt tại 27 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh; cho các đối tượng ưu tiên theo quy định. Vắc-xin triển khai vòng 1 đợt II được Bộ Y tế cấp, sử dụng là vắc-xin phòng Covid-19 của tập đoàn AstraZeneca với tổng số 19.710 liều, trong đó: 17.000 liều cho hệ thống dân sự; 1.000 liều cho lực lượng Công an; 1.410 liều cho lực lượng Bộ đội Biên phòng; 200 liều cho Bệnh viện 71 Trung ương; 100 liều cho Bệnh viện Phục hồi chức năng Trung ương. Thời gian triển khai từ ngày 22/6/2021 đến 15/7/2021.

Tính từ ngày 27/4/2021 đến ngày 22/6/2021: Số ca bệnh là 08 ca (02 ca tái dương tính), số bệnh nhân điều trị khỏi, ra viện 03 người. Đã xét nghiệm PCR cho 21.722 người/30.513 lượt xét nghiệm. Cách ly tập trung 1.790 lượt người (hiện đang cách ly 468 người); cách ly tại nhà, nơi lưu trú 10.853  người. Giám sát, lấy mẫu người đi từ địa phương khác về Thanh Hóa 12.568 người (TP. Hà Nội 4.545 người; Bắc Giang 548 người; Bắc Ninh 3.168 người; TP. HCM 2.830 người...). Tính đến ngày 24/6/2021, Thanh Hoá đã qua 27 ngày không ghi nhận ca mắc Covid-19.

Đối với công tác vệ sinh an toàn thực phẩm: Ngành Y tế đã tăng cường công tác chỉ đạo, đảm bảo an toàn thực phẩm dịp Tết Nguyên đán Tân Sửu và lễ hội Xuân năm 2021, triển khai “Tháng hành động vì an toàn thực phẩm năm 2021”, đảm bảo an toàn thực phẩm cho các sự kiện lớn như bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026, hội nghị tiếp xúc cử tri, kỳ thi tuyển sinh lớp 10 THPT... Trong 6 tháng đầu năm 2021, đã hướng dẫn xây dựng, tổ chức thẩm tra và công nhận 05 bếp ăn đảm bảo an toàn thực phẩm; tổ chức thẩm định và công nhận cho 62 cơ sở đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm; tổ chức 14 đoàn thanh tra, kiểm tra 279 cơ sở, trong đó 260 cơ sở đạt yêu cầu và 19 cơ sở vi phạm, bị xử lý vi phạm hành chính với số tiền là 87 triệu đồng. Sáu tháng đầu năm 2021, trên địa bàn toàn tỉnh chưa ghi nhận vụ ngộ độc thực phẩm hoặc các sự cố về an toàn thực phẩm.

9.4. Giáo dục

Theo báo cáo của Sở Giáo dục và Đào tạo, năm học 2020 - 2021 chất lượng giáo dục, đào tạo cơ bản ổn định, cơ sở vật chất được tăng cường. Hướng dẫn, chỉ đạo các đơn vị, trường học; cán bộ, giáo viên và học sinh, chủ động thực hiện nghiêm các giải pháp phòng, chống dịch Covid-19. Các cơ sở, trường học hoàn thành kế hoạch giảng dạy và học tập học kỳ II; tổ chức thi, đánh giá xếp loại học sinh học kỳ II năm học 2020 - 2021; hoàn thành việc xét công nhận hoàn thành chương trình tiểu học và xét công nhận tốt nghiệp THCS năm 2020 - 2021; đánh giá, xếp loại học sinh và tổ chức bế giảng năm học 2020 - 2021. Riêng đối với học sinh khối lớp 9, lớp 12 ôn thi, tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm 2021 - 2022 và thi tốt nghiệp THPT năm 2021 được thực hiện theo kế hoạch.

Năm học 2020 - 2021, tỉnh Thanh Hoá có học sinh Nguyễn Trọng Thuận, học sinh lớp 12F, Trường THPT chuyên Lam Sơn dự thi môn Vật lý tại kỳ thi Olymic khu vực châu Á - Thái Bình Dương, kết quả đoạt Huy chương Đồng và tiếp tục được chọn vào đội tuyển dự thi quốc tế.

Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2021 - 2022, toàn tỉnh có 86 hội đồng thi (88 điểm thi) được tổ chức tại các trường THCS và THPT, THPT trên địa bàn 27 huyện, thị xã, thành phố, với 1.641 phòng thi, tổng số thí sinh đăng ký dự thi 38.584 thí sinh, tổng sô cán bộ, giáo viên, nhân viên, phục vụ điều động làm nhiệm vụ tại các hội đồng thi 5.500 người; công tác chuẩn bị các điều kiện và tổ chức kỳ thị an toàn, nghiêm túc, đúng quy chế.

Công tác chuẩn bị Kỳ thi tốt nghiệp Trung học phổ thông năm 2021 được thực hiện theo Quyết định số 1430/QĐ-UBND ngày 04/5/2021 của UBND tỉnh với lịch thi vào ngày 07, 08/7/2021. Trên địa bàn tỉnh có 75 điểm thi đặt tại các trường THPT; thời gian chấm thi hoàn thành chậm nhất ngày 24/7/2021, thông báo kết quả ngày 26/7/2021. Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với Sở Y tế, các sở, ngành, đơn vị liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố căn cứ diễn biến của tình hình dịch bệnh Covid-19 để xây dựng các phương án thi cụ thể, đảm bảo linh hoạt, phù hợp với tình hình hình thực tế.

9.5. Văn hoá - Thể dục thể thao

Sáu tháng đầu năm 2021, ngành Văn hóa - Thông tin đã tập trung tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và nhiệm vụ chính trị của địa phương; trọng tâm là Nghị quyết số 01-NQ/TU của BCH Đảng bộ tỉnh về phương hướng, nhiệm vụ năm 2021; các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về tổ chức đón Tết Nguyên đán Tân Sửu 2021 gắn với tuyên truyền các ngày kỷ niệm, lễ lớn như: Kỷ niệm 91 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam; 74 năm Ngày Bác Hồ lần đầu tiên về thăm Thanh Hóa; 90 năm thành lập Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, 75 năm Ngày Thể thao Việt Nam; 131 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tuyên truyền Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026; tuyên truyền sơ kết 05 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Tiếp tục triển khai thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 theo tinh thần chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh; triển khai thực hiện Chỉ thị số 01/CT-UBND ngày 01/01/2021 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hoá về việc tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh, góp phần nâng cao nhận thức, chấp hành pháp luật của các tầng lớp Nhân dân, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của Ngành trong việc triển khai thực hiện nhiệm vụ.

Công tác kiểm tra, thanh tra chuyên ngành lĩnh vực văn hoá, thông tin được tăng cường. Tính từ đầu năm đến ngày 14/6/2021, tổ chức 05 cuộc kiểm tra chuyên ngành, trong đó có 05 cuộc kiểm tra theo kế hoạch và 01 cuộc kiểm tra đột xuất, 01 cuộc kiểm tra theo chỉ đạo của UBND tỉnh và 01 cuộc phối hợp kiểm tra. Kết quả, có 10 tổ chức, cá nhân vi phạm (lĩnh vực quảng cáo), bị xử lý bằng hình thức phạt tiền, với số tiền xử lý vi phạm hành chính 63 triệu đồng (đã nộp tiền KBNN).

Thể thao quần chúng tiếp tục được duy trì, đã tổ chức thành công các giải Bóng bàn, Cầu lông, Quần vợt chào mừng Ngày Thể thao Việt Nam; tổ chức Lễ phát động "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại" gắn với Ngày chạy Olympic vì sức khỏe toàn dân; giải Việt dã Báo Thanh Hóa lần thứ XXV năm 2021 và tháng hoạt động thể dục, thể thao cho mọi người hàng năm tỉnh Thanh Hóa; tổ chức Giải Bóng bàn, Cầu lông, Quần vợt Hè Sầm Sơn năm 2021; phối hợp với các đơn vị liên quan đón và tiễn cuộc đua xe đạp toàn quốc tranh Cúp Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ 33 năm 2021 chặng Hà Nội - Thanh Hoá và chặng Thanh Hóa - Nghệ An. Tính đến ngày12/6/2021, số người tham gia tập luyện TDTT thường xuyên ước đạt 43,2%, số gia đình thể thao ước đạt 30,1%.

Thể thao thành tích cao và thể thao chuyên nghiệp tiếp tục được quan tâm, đã phối hợp với Tổng cục Thể dục Thể thao và các đơn vị liên quan tổ chức thành công Giải vô địch Muay Quốc gia, Giải vô địch Cầu mây toàn quốc năm 2021 tại thành phố Sầm Sơn... Xây dựng kế hoạch tuyển chọn, đào tạo, thi đấu thể thao năm 2021 theo lịch thi đấu của Tổng cục Thể dục Thể thao; tuyên truyền và hướng dẫn cách phòng, chống dịch bệnh Covid-19 đảm bảo an toàn trong tập luyện và thi đấu; phối hợp với các sở, ngành, đơn vị, Liên đoàn Bóng đá và CLB Bóng đá Đông Á Thanh Hóa triển khai, tổ chức thực hiện kế hoạch đào tạo và phát triển bóng đá năm 2021; tổ chức các trận đấu trên sân nhà Giải Bóng đá vô địch quốc gia năm 2021; phối hợp với Công ty Thể thao Việt Hùng đăng cai Giải Bóng đá U11 toàn quốc Cúp Báo Thiếu niên tiền phong và Nhi đồng. Tính đến ngày 12/6/2021, các VĐV thể thao thành tích cao tham gia 26 giải, đạt 128 huy chương các loại (36 HCV, 41 HCB, 51 HCĐ); Câu lạc bộ Đông Á Thanh Hóa tham gia Giải V.League năm 2021, thi đấu 12 trận, được 17 điểm, tạm xếp thứ 5 trong 14 đội tham dự giải.

9.6. Tai nạn giao thông

Công an giao thông, Thanh tra giao thông phối hợp với các ngành, các địa phương huy động lực lượng, phương tiện, triển khai đồng bộ các biện pháp công tác, bố trí lực lượng, tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm an toàn giao thông. Theo báo cáo của Ban An toàn giao thông tỉnh Thanh Hóa, sáu tháng đầu năm 2021 (tính đến ngày 14/6) trên địa bản tỉnh xảy ra 185 vụ tai nạn giao thông (quý I xảy ra 100 vụ, quý II xảy ra 85 vụ), làm chết 73 người (quý I chết 45 người, quý II chết 28 người), bị thương 148 người (quý I bị thương 74 người, quý II bị thương 74 người); so với cùng kỳ năm trước, giảm 20,9% về số vụ (giảm 49 vụ), giảm 2,7% về số người chết (giảm 2 người), giảm 26,7% về số người bị thương (giảm 54 người).

9.7. Thiệt hại do thiên tai

Tính từ đầu đến đến ngày 15/6/2021, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa đã xảy ra và chịu ảnh hưởng của 05 trận lốc, sét, mưa lớn và 01 cơn bão (bão số 2), gây thiệt hại về tài sản và sản xuất; trong đó 05 trận lốc, sét, mưa lớn tại huyện Như Xuân, Mường Lát, Quan Hóa, Thường Xuân làm 01 người bị thương, 07 nhà, 44 ha lúa, 01 ha ngô bị thiệt hại và các tài sản khác, ước tính giá trị thiệt hại khoảng 407 triệu đồng. Theo thống kê sơ bộ ban đầu, cơn bão số 2 làm 03 nhà tốc mái (huyện Nga Sơn), diện tích lúa, mạ bị ngập 422 ha, cây màu bị ngập 286,8 ha, cây bị đổ gãy 4.813 cây, nhà lưới tốc mái 16.800 m2, 01 tàu cá bị chìm, 01 bè mảng mất liên lạc (đang huy động lực lượng tìm kiếm) và gây thiệt hại về giao thông, thủy lợi và các công trình khác, ước tính thiệt hại về tài sản khoảng 6 tỷ đồng.

9.8. Phòng chống cháy, nổ

Tháng 5/2021, xảy 06 vụ cháy (TP. Thanh Hóa, TX. Bỉm Sơn, TX. Nghi Sơn, Hậu Lộc, Triệu Sơn, Hoằng Hóa mỗi địa phương 01 vụ), thiệt hại hơn 1,2 tỷ đồng và 500 m²  thảm thực bì. Lực lượng chức năng đã tổ chức kiểm tra, hướng dẫn an toàn PCCC 79 lượt cơ sở, lập 79 biên bản kiểm tra, kiến nghị khắc phục 276 sơ hở, thiếu sót; xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCCC 09 trường hợp, phạt tiền 50,2 triệu đồng. Tính chung 5 tháng đầu năm 2021 xảy ra 27 vụ cháy, không có người chết, và bị thương, thiệt hại về tài sản gần 2,3 tỷ đồng và 500 m² thảm thực bì; hiện tại còn 9 vụ đang tiếp tục thống kê.

Khái quát lại, sáu tháng đầu năm 2021, cùng với việc chỉ đạo tổ chức cho nhân dân đón Tết Nguyên đán Tân Sửu vui tươi, lành mạnh, an toàn, tiết kiệm và nghĩa tình; triển khai, tổ chức thành công cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026; UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành, các cấp khẩn trương triển khai thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021; tập trung chỉ đạo gieo trồng vụ đông xuân, phòng chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, nên đời sống Nhân dân cơ bản ổn định, kinh tế tiếp tục tăng trưởng, nhiều ngành, lĩnh vực có bước phát triển. Tuy nhiên, dịch bệnh Covid-19 bùng phát trở lại, diễn biến phức tạp và mức độ nghiêm trọng hơn các lần trước; trên địa bàn tỉnh ta, dịch bệnh Covid-19 cơ bản đã được kiểm soát, ngăn chặn lây lan trên diện rộng, tuy nhiên nguy cơ bùng phát dịch vẫn luôn thường trực, đặc biệt đối với các đô thị lớn, nơi tập trung đông người, có mật độ dân số cao; bên cạnh đó là nguy cơ xâm nhập dịch bệnh do tình trạng nhập cảnh trái phép. Trong bối cảnh khó khăn của dịch bệnh Covid-19, để thực hiện “mục tiêu kép”, vừa phòng, chống dịch Covid-19, vừa phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội; để thực hiện thắng lợi kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021, trong 6 tháng cuối năm, các ngành, các cấp và các địa phương cần thực hiện tốt một số giải pháp trọng tâm sau đây:

Một là, tiếp tục tập trung thực hiện tốt “mục tiêu kép” theo đúng tinh thần chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19; chủ động xây dựng các phương án, kịch bản ứng phó với mọi tình huống; tuyệt đối không được chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, thoả mãn với những kết quả bước đầu đạt được.

Hai là, theo dõi sát tình hình sản xuất kinh doanh; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh phát triển nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Cụ thể trên các ngành, lĩnh vực như sau:

- Tập trung chỉ đạo sản xuất vụ Mùa năm 2021; theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, thiên tai để chủ động chỉ đạo sản xuất và ứng phó kịp thời, hiệu quả, hạn chế tối đa thiệt hại. Tiếp tục đẩy mạnh tích tụ, tập trung đất đai để phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao. Triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp trong phòng, chống dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi; trọng tâm là khống chế sớm nhất bệnh viêm da nổi cục trên trâu, bò; phấn đấu không để tái dịch bệnh dịch tả lợn châu Phi, dịch cúm gia cầm A/H5N6

- Tăng cường nắm bắt tình hình hoạt động của doanh nghiệp, nhất là nhóm doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghiệp chủ lực có đóng góp lớn cho tăng trưởng, thu ngân sách, giải quyết việc làm. Chủ động hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tập trung vào các vấn đề liên quan đến GPMB, giao đất, cho thuê đất, nguồn vốn, nguyên vật liệu, thị trường tiêu thụ, lao động, cấp điện, cấp nước, tạo điều kiện cho đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, phấn đấu hoàn thành kế hoạch cả năm ở mức cao nhất. Đôn đốc, tạo mọi điều kiện thuận lợi để nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án của doanh nghiệp, trọng tâm là các dự án sản xuất công nghiệp, thương mại dịch vụ và các dự án dự kiến hoàn thành đưa vào hoạt động năm 2021.

- Theo dõi sát diễn biến thị trường để có phương án phân phối, đẩy mạnh lưu thông hàng hóa, đặc biệt quan tâm đến các sản phẩm nông nghiệp, công nghiệp do các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh sản xuất để kích thích sản xuất. Đẩy mạnh xúc tiến thương mại, trong đó cần tập trung cao cho thị trường trong nước. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát thị trường; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng và trường hợp lợi dụng dịch bệnh để đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý, gây mất ổn định thị trường.

- Các tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh thực hiện tốt các chính sách tiền tệ; triển khai mạnh mẽ chính sách hỗ trợ riêng cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, nông dân, thực hiện cơ cấu lại (khoanh nợ, giãn nợ, miễn giảm lãi vay), tiếp tục cho vay mới với lãi suất ưu đãi cho người dân, doanh nghiệp chịu ảnh hưởng của dịch bệnh để phục hồi sản xuất, kinh doanh.

Ba là, tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; huy động tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển; tăng cường quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng, nhất là các dự án đầu tư công; trong đó trọng tâm là đôn đốc, đẩy nhanh tiến độ các dự án chuyển tiếp.

Bốn là, tập trung chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ thu, chi ngân sách; phấn đấu hoàn thành dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2021; tăng cường quản lý chi ngân sách địa phương.

Năm là, tăng cường quản lý nhà nước về tài nguyên và môi trường; chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai; kịp thời, kiểm tra, ngăn chặn, xử lý hoạt động khai thác khoáng sản không phép, trái phép, các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường.

Sáu là, nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa - xã hội; cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân; quan tâm đến công tác giải quyết việc làm; thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội./.

File download : Báo cáo KT-XH 6 tháng năm 2021 (xem) ; Số liệu KT-XH tháng 6 và 6 tháng năm 2021 (xem)